Vanaf 15 november 2023 geldt de Tijdelijke Wet Transparantie Turboliquidatie. Schuldeisers zijn hierdoor beter beschermd tegen misbruik bij turboliquidatie door hun debiteur en kunnen door deze nieuwe wet vaak beter bepalen of het voor hen zinvol is om nadere actie te ondernemen.
In de huidige situatie is het vaak zo dat schuldeisers onverwachts geconfronteerd worden met een turboliquidatie. Het is dan lastig om te beoordelen wat er precies gebeurd is voordat die vennootschap is opgehouden te bestaan. Die regeling is niet transparant en zou misbruik in de hand kunnen werken.
Als gevolg van de nieuwe wet krijgt u meer mogelijkheden om te beoordelen of bij een turboliquidatie sprake is van benadeling. De nieuwe wet stelt extra voorwaarden aan een turboliquidatie om de transparantie te vergroten. Daarmee wordt beoogd misbruik terug te dringen en kunt u als schuldeiser beter geïnformeerd keuzes maken.
Het bestuur van de ontbonden rechtspersoon moet binnen 14 dagen na de ontbinding de volgende stukken deponeren bij de Kamer van Koophandel:
Nadat deze deponeringen zijn gedaan, dient het bestuur daarvan onverwijld mededeling te doen aan de schuldeisers.
U kunt als schuldeiser de gedeponeerde stukken raadplegen om zo een beter beeld te vormen van de situatie. Daarbij kan van belang zijn om deze stukken ook kritisch te beoordelen. Deze stukken zijn opgesteld door het bestuur. Aan de hand van een beoordeling van deze stukken kunt u beter bepalen of u nadere actie wilt ondernemen en zo ja, welke actie passend is.
Het hangt van de situatie af wat u als schuldeiser het beste kunt doen. Er zijn vier mogelijkheden:
Op de werking van deze vier mogelijkheden wordt hierna kort ingegaan.
Indien het bestuur niet heeft voldaan aan de verplichtingen om de noodzakelijke stukken te deponeren, kan iedere schuldeiser met machtiging van de kantonrechter de administratie raadplegen. Dit kan een schuldeiser veel nadere informatie geven om vervolgstappen te bepalen en kan de bewijspositie in een eventuele bestuurdersaansprakelijkheidsprocedure verbeteren.
Heropening van de vereffening kan aan de rechtbank verzocht worden. De rechtbank wijst een dergelijk verzoek van een schuldeiser toe als blijkt dat er nog een bate is. De schuldeiser kan mogelijk ook het inzagerecht benutten om meer informatie te krijgen en de (potentiële) bate aan te tonen.
Als er dus kan worden aangetoond dat er nog iets te verdelen is, dan wijst de rechtbank een dergelijk verzoek toe. De rechtbank zal dan een vereffenaar aanwijzen. De vereffenaar gaat dan het aanwezige vermogen verdelen.
U kunt het faillissement van de ontbonden B.V. aanvragen bij de rechtbank. Als dit wordt toegewezen dan zal een curator onderzoeken of er vermogen is dat verdeeld kan worden. In dat kader heeft een curator verschillende instrumenten om onderzoek te verrichten naar wat zich heeft voorgedaan voor het faillissement en eventuele achtergehouden baten terug te halen. De curator doet bijvoorbeeld onderzoek naar eventuele bestuurdersaansprakelijkheid en andere handelingen die benadelend zijn geweest voor schuldeisers. De rechtbank wijst een faillissementsverzoek toe als:
Als het bestuur de vereiste stukken heeft gedeponeerd dan bent u als schuldeiser daarmee vermoedelijk voldoende geïnformeerd om te bepalen of een faillissementsprocedure zinvol kan zijn. Ook als de gedeponeerde stukken onduidelijk of onvolledig zijn en er twijfel ontstaat over de vraag of er wel baten zijn, kan een faillissement worden overwogen. Voor de aanwezigheid van (potentiële) baten geldt een lage drempel bij de faillissementsaanvraag. De schuldeiser kan mogelijk ook het inzagerecht benutten om meer informatie te krijgen.
Het aanvragen van een faillissement is een relatief goedkope procedure om te bewerkstelligen dat een onafhankelijke curator onderzoek gaat doen naar bijvoorbeeld bestuurdersaansprakelijkheid. Het hangt van de specifieke zaak af of u als schuldeiser daar uiteindelijk ook iets uit ontvangt.
Het aansprakelijk stellen van een bestuurder is de optie die bij succes vaak de hoogste opbrengst heeft. Het is daarbij ook wel de ingewikkeldste optie. Het is mogelijk in een procedure aan de rechtbank te vragen om een bestuurder van de ontbonden vennootschap te veroordelen tot vergoeding van de schade op grond van een onrechtmatige daad.
Op grond van vaste rechtspraak geldt dat het overgaan tot turboliquidatie, terwijl er nog baten aanwezig waren, een onrechtmatige daad kan opleveren tegen de achtergebleven onbetaalde schuldeisers. Vereist is dat aan de bestuurder een voldoende ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt. Een schuldeiser moet aantonen dat hij een vordering had en dat er ook een bate was. Ten slotte moet ook nog worden aangetoond dat er schade is als gevolg van de onrechtmatige turboliquidatie. Dat is bijvoorbeeld het geval als een schuldeiser aantoont dat hij beter af was geweest bij een faillissement of een vereffening. Schade die het gevolg is van de turboliquidatie is echter niet altijd aan de orde en daarom in de praktijk de meest lastige eis.
Het is dus van belang om eerst vast te stellen of een schuldeiser wel schade heeft geleden die het gevolg is van de turboliquidatie. De door de bestuurder gedeponeerde stukken en het eventueel raadplegen van de administratie kunnen helpen om hier een betere inschatting van de (proces)kansen te maken.
Als uw debiteur niet of niet volledig kan betalen (na een turboliquidatie) dan is sprake van een (gedeeltelijk) oninbare vordering. De aan de Belastingdienst afgedragen BTW kunt u terugvragen zodra het zeker is dat uw vordering oninbaar is. Een vordering wordt door de Belastingdienst in beginsel als oninbaar beschouwd als deze 1 jaar na de afgesproken betaaldatum nog niet is betaald. Indien u geen termijn met uw klant heeft afgesproken, dan geldt dat de termijn van 1 jaar na 30 dagen gaat lopen. Voor nadernformatie hierover zie: Teruggaaf btw door oninbare vorderingen (belastingdienst.nl)
