Een leverancier heeft verschillende mogelijkheden om betaling van zijn openstaande vordering zeker te stellen. De meest bekende vorm is ongetwijfeld het eigendomsvoorbehoud. Minder bekend is het recht van reclame. Het recht van reclame en eigendomsvoorbehoud bieden allebei de mogelijkheid om geleverde goederen terug te halen als de koper niet betaalt. In dit artikel leg ik uit wat het recht van reclame is en hoe dit kan worden uitgeoefend. 

Schriftelijke verklaring om weer eigenaar te worden
Het recht van reclame is geregeld in artikel 7:39 van het Burgerlijk Wetboek. Het recht van reclame biedt de mogelijkheid om geleverde roerende zaken terug te vorderen als de koper niet betaalt. De zaken worden daardoor weer eigendom van de leverancier. Als de koper failliet is, kan deze verklaring aan de curator worden gericht.

Het belangrijkste verschil met een eigendomsvoorbehoud is dat een eigendomsvoorbehoud moet worden afgesproken en het recht van reclame uit de wet voortvloeit. Het recht van reclame kan dus ook een oplossing bieden als er geen eigendomsvoorbehoud is overeengekomen of als de koper of de curator een eigendomsvoorbehoud niet erkent. 

Door het recht van reclame uit te oefenen, wordt de koopovereenkomst ontbonden en is de leverancier weer eigenaar. De leverancier kan vervolgens zijn eigendom opeisen. Dat kan zelfs als de koper failliet is gegaan en werkt ook tegenover een curator. 

Het uitoefenen kan door een schriftelijke verklaring. Om discussies te voorkomen is het voor een leverancier van belang dat hij kan bewijzen dat deze schriftelijke verklaring is ontvangen door de koper. Het is dus nuttig de verklaring door middel van een aangetekende brief of deurwaardersexploot te doen. 

Vervaltermijn
Het recht van reclame ontstaat vanzelf op grond van de wet, maar gaat ook door tijdsverloop vanzelf weer teniet. Voor een leverancier is dus van belang om tijdig een beroep op het recht van reclame doen. 

Het recht van reclame vervalt wanneer aan de volgende twee vereisten is voldaan:

1. Als 6 weken zijn verstreken nadat de vordering tot betaling van de koopprijs opeisbaar is geworden; en 
2. Als 60 dagen zijn verstreken te rekenen vanaf de dag waarop de zaak onder de koper of onder iemand van zijnentwege is opgeslagen.

Na het verstrijken van deze termijnen is het niet meer mogelijk een beroep op het recht van reclame te doen. 

Gedeeltelijk
Als een deel van de prijs is betaald, kan de leverancier slechts het onbetaalde deel (of bij levering van soortgelijke zaken een evenredig deel) van de zaken terugvorderen. Als gedeeltelijke terugvordering niet mogelijk is doordat bijvoorbeeld maar één zaak is geleverd, kan het zo zijn dat het afgeleverde slechts kan worden teruggevorderd tegen teruggave van het reeds betaalde gedeelte. Het is in die gevallen dus van belang om af te wegen wat meer waarde heeft. 

Dezelfde staat
Terugvorderen van geleverde zaken kan slechts als de zaken zich nog in dezelfde staat bevinden. Indien de geleverde goederen bijvoorbeeld zijn verwerkt tot nieuwe zaken, vervalt dus de mogelijkheid om het recht van reclame uit te oefenen. 

Faillissement of surseance
Het uitgangspunt is dat het recht van reclame ook werkt bij een faillissement of surseance van de koper.

Als de koper failliet is verklaard, dan kan er niet met succes worden teruggevorderd als de curator binnen een redelijke termijn de koopprijs alsnog voldoet. In zo’n geval zorgt het beroep op het recht van reclame er dus voor dat de geleverde zaken alsnog betaald worden. Meestal zal dit niet gebeuren en volgt teruggave van de goederen. 

Het is van belang na de uitspraak van een faillissement zo snel mogelijk melding bij de curator te maken van de aanspraken die iemand heeft en daarbij eventueel het recht van reclame in te roepen en een termijn te stellen. Daarmee kan namelijk voorkomen of beperkt worden dat een curator de spullen doorverkoopt of bewerkt, waardoor het uitoefenen van het recht van reclame onmogelijk wordt.

In geval dat aan de koper surseance van betaling aan de koper is verleend, geldt het voorgaande ook. De verklaring moet zich dan echter tot de bewindvoerder én de koper richten. 

Verschillen met eigendomsvoorbehoud

Het recht van reclame kent een aantal bijzondere eigenschappen en wijkt op een aantal punten af van het eigendomsvoorbehoud. De belangrijkste verschillen zijn:

1. Voor het recht van reclame gelden korte termijnen. 
2. Het recht van reclame kan alleen worden uitgeoefend voor de koopprijsvordering, terwijl eigendomsvoorbehoud ook kan worden uitgeoefend voor zogenaamde bijkomende vorderingen, zoals kosten van installatie en schadevergoeding. 
3. Het recht van reclame hoeft niet overeengekomen te worden, terwijl een eigendomsvoorbehoud alleen geldig is als dit is afgesproken.
4. De rechtsgevolgen verschillen ook. Door het recht van reclame uit te oefenen wordt de overeenkomst ontbonden en wordt de leverancier weer eigenaar. Bij eigendomsvoorbehoud is de leverancier tot het moment dat er volledig wordt betaald altijd eigenaar gebleven. 

Maatwerk
Een beroep op het recht van reclame kan grote voordelen voor de leverancier hebben. Het recht van reclame kan als het tijdig wordt ingeroepen bewerkstelligen dat de leverancier zijn spullen terugkrijgt. Of het in een concreet geval zinvol is het recht van reclame uit te oefenen hangt af van de casus en daarbij is ook van belang welke andere mogelijke vormen van zekerheid de leverancier is overeengekomen. Neem gerust vrijblijvend contact op om uw situatie te bespreken.