Handhaving Wet DBA uitgesteld tot 1 januari 2018

De Wet DBA heeft veel onrust doen ontstaan onder zzp’ers en hun (potentiële) opdrachtgevers. Deze onrust en de onzekerheid over de werking van de Wet DBA hebben er nu toe geleid dat de handhaving van de wet is opgeschort tot in ieder geval 1 januari 2018. Dit schreef Staatssecretaris Wiebes op 18 november 2016 in een brief aan de Tweede Kamer.

In de praktijk blijkt dat opdrachtgevers huiverig zijn zzp’ers in te huren en zzp’ers zijn bang hun opdrachten kwijt te raken. Om deze ongewenste effecten van de Wet DBA weg te nemen moeten volgens Wiebes de knelpunten van de wet worden opgelost. De beslissing tot opschorting van de handhaving is de voornaamste aanbeveling van een door de Staatssecretaris ingestelde commissie (de commissie Boot), die de modelovereenkomsten van de belastingdienst heeft beoordeeld.

De commissie Boot heeft een tiental aanbevelingen gedaan gericht op doorontwikkeling van het stelsel van modelovereenkomsten. Naast verlenging van de implementatietermijn voor de volledige invoering van de Wet DBA, zal de Staatssecretaris op aanbeveling van de commissie werken aan een beleidsbesluit, met daarin duidelijke informatie over de toetsing door de Belastingdienst. Daarnaast zal de Belastingdienst de komende periode een ‘coachende rol’ gaan vervullen, door aanwijzingen te geven bij controles in plaats van naheffingen en boetes. Alleen ‘kwaadwillende’ opdrachtgevers en opdrachtnemers, in situaties waarin evident sprake is van schijnzelfstandigheid en een dienstbetrekking, kunnen reeds vanaf 1 mei 2017 worden beboet.

Voorts wil de Staatssecretaris nu onderzoeken of aan de criteria ‘vrije vervanging’ en ‘gezagsverhouding’ – die een grote rol spelen bij de beoordeling van modelovereenkomsten - een concretere of andere invulling moet worden gegeven, die beter aansluit bij het huidige maatschappelijke beeld van een arbeidsverhouding. Volgens de Staatssecretaris zijn deze begrippen aan ‘herijking’ toe.

Met de opschorting van de handhaving van de Wet DBA is uitdrukkelijk niet de hele wet van de baan. Ook de komende tijd kunnen nog ‘gewoon’ modelovereenkomsten ter toetsing worden voorgelegd aan de Belastingdienst. Meer duidelijkheid over de wijze van toetsing daarvan is er dus echter nog niet.

Of de uitgestelde handhaving de onrust in de praktijk wegneemt valt daarom nog te bezien. Medio 2017 wordt volgens Wiebes bekeken of een verdere verlenging van de implementatietermijn tot een datum na 1 januari 2018 gewenst is. Bovendien zal de uitslag van de  Tweede Kamer verkiezingen (maart 2017) hierop mogelijk ook nog van invloed zijn. De onzekerheid over de Wet DBA is voorlopig dus nog niet voorbij…